انواع دستگاه فشارسنج و نحوه کار با آن ها
یکی از مهمترین عارضههایی که امروزه انسانها با آن سروکار دارند، فشار خون بالا یا پایین است. فشار خون نوعی علامت حیاتی بسیار مهم است که پایش دائمی آن اهمیت فوقالعاده زیادی دارد. اما چگونه میتوان میزان فشار خون را اندازه گرفت؟
دستگاهی به نام فشارسنج وجود دارد که با استفاده از آن، میتوان به راحتی فشار خون را اندازهگیری کرد. اگر قصد خرید دستگاه فشارسنج را دارید، بهتر است قبل از اقدام انواع فشارسنج را بشناسید و بدانید هر کدام از این دستگاهها چه ویژگی و مزیت خاصی دارند. البته آشنایی با نحوه کار با این دستگاه ها نیز به شما در بهرهوری هر چه بهتر کمک میکند و به همین خاطر نباید ادامه مطلب را از دست بدهید.
بررسی فشار خون و اهمیت استفاده از دستگاه فشارسنج
میزان فشار خون در همه موجودات زنده، یکی از مهمترین علائم حیاتی محسوب میشود. به طور کلی به میزان فشاری که توسط سیال خون به دیوارههای سرخرگها وارد میشود، فشار خون میگویند. این میزان را با استفاده از انواع فشارسنج، اندازهگیری میکنند. یکای سنجش اندازهگیری آن هم، میلیمتر جیوه یا (mmHg) است. میزان فشار خون افراد سالم، باید مینیمم کمتر از 80 mmHg و ماکزیمم کمتر از 120 mmHg باشد. اگر به هر دلیلی میزان فشار خون بالا باشد، مشکلات زیادی برای سلامتی بوجود خواهد آمد. همچنین دلایل فشار خون بالا و پایین باید توسط متخصص بررسی شوند.
با تپش قلب خون درون رگها پمپاژ میشود و در این حالت فشار خون به بالاترین حد خود میرسد. فاصلهای که بین دو ضربان قلب ایجاد میشود، قلب در حال استراحت است و فشار خون به حداقل خواهد رسید. مراحل اندازه گیری فشار خون هم روند خاص خود را دارد که باید توسط افراد متخصص انجام شود.
بهتر است بدانید که میزان فشار خون در افراد با توجه به شرایط مختلف با یکدیگر متفاوت است. این شرایط، عبارتند از:
- انواع بیماریهای جسمی
- جنسیت
- سن
- زمان اندازهگیری فشار خون
- سبک زندگی
یکی از راههای پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا، کنترل و اندازهگیری آن از طریق انواع فشارسنج است. مصرف قهوه، سیگار و … هم روی فشار خون موثر هستند.
دستگاه فشارسنج چیست؟
این دستگاه که با عنوان دستگاه فشار خون هم شناخته میشود، نوعی ابزار پزشکی است که فشار خون انسان را اندازهگیری میکند. اندازهگیری آنها براساس فشار بادپنوماتیک یا دستگاههای الکترونیکی خاصی است که دارای سنسور هستند. این دستگاه فشار خون افراد را دقیقا در همان لحظه اندازهگیری میکند. فشارسنج برای اولین بار در اوایل قرن بیستم مورد استفاده قرار گرفت. این دستگاه کارآمد در قرن نوزدهم و توسط ساموئل زیگفرید فون باخ اختراع شد.
انواع فشارسنج و آشنایی با آنها از این جهت اهمیت دارد که فشار خون، یکی از مهمترین علائم حیاتی هر انسانی به حساب میآید. هر چقدر اندازهگیری فشار خون دقیقتر باشد، درمان و پیشگیری از مشکلات نیز بهتر اتفاق خواهند افتاد. امروزه در اغلب مطبها، بیمارستانها، درمانگاهها و حتی خانهها، دستگاه فشارسنج وجود دارد. به این ترتیب هر فرد میتواند در خانه خود هم به صورت مرتب، اندازهگیری فشار خون را به صورت اصولی انجام دهد. بعد از آن نتایج باید با پزشک متخصص در میان گذاشته شوند و مورد بررسی قرار بگیرند.
آشنایی با نحوه کارکرد دستگاه فشارسنج
به طور نسبی اغلب افراد با نحوه کارکرد این دستگاه به صورت ظاهری آشنا هستند. انواع فشارسنج ها دارای قسمتی با نام کاف هستند که روی بازو قرار میگیرد. فشارسنجها با باد کردن این قسمت، جریان خون را در اطراف بازو و شریان آن قطع میکنند. البته این قطع جریان خون موقتی است و بعد از مدت زمان کمی، کاف را به آرامی از بازو باز میکنند.
حسگر مخصوصی در داخل قسمت کاف وجود دارد که وظیفه اندازهگیری فشار خون را برعهده دارد. در نقطهای که خون شروع به جریان متناوب میکند، فشار خون سیستولیک گفته میشود و حالت پیوسته را نیز دیاستولیک میگویند. با خالی شدن باد کاف و لمس نبض بیمار، میتوان فشار خون فرد را اندازهگیری کرد. میزان فشار خون به صورت دقیق در نمایشگر فشارسنج نمایش داده میشود.
معمولا فشار خون را براساس بالا یا سیستولی و پایین یا دیاستولی اعلام میکنند. برای مثال گفته میشود که فشار فرد 12 روی 8 است. به این معنی که میزان فشار خون در حالت بالا یا سیستولی 12 و در حالت پایین یا دیاستولی 8 است. نحوه کارکرد انواع فشارسنج هم شبیه به یکدیگر است و تفاوت خاصی باهم ندارند.
نگاهی کلی بر انتخاب بهترین دستگاههای فشارسنج
هر کدام از دستگاههای فشارسنج موجود در بازار، ویژگیها و کارکردهای خاص خود را دارند. مهمترین فاکتورهای مورد بررسی در فشارسنجها، عبارتند از:
- سهولت در استفاده
- میزان دقت
- قابلیت همراهی
- اندازهگیریهای اضافی
- هزینه
علاوه بر این موارد، هنگام انتخاب بهترین برندهای فشارسنج، باید نوع دستگاه، سایز مچبند، پشتیبانی و … نیز مورد بررسی قرار بگیرند.
امروزه و با پیشرفت تکنولوژی، دستگاههای فشارسنج دیجیتالی به سرعت جایگزین دستگاههای آنالوگ میشوند. دستگاههای دیجیتالی دقت بسیار بالاتری نسبت به آنالوگ دارند. در همین راستا دستگاههایی که منبع قابل شارژ دارند، گوی سبقت را از سایرین خواهند ربود. همچنین دستگاههای فشارسنجی طراحی شدهاند که قابلیت اتصال به برنامههای هوشمند را هم دارند. به این ترتیب امکان ذخیره اطلاعات فشار خون نیز وجود خواهد داشت.
به طور کلی برای انتخاب انواع فشارسنج، بهترین کار مشاوره گرفتن از پزشکان و کارشناسان این زمینه است. همچنین بهتر است میزان فشار خون توسط پزشکان اندازهگیری و مورد بررسی قرار بگیرد. در این حالت بهترین پیشنهادها هم ارائه خواهند شد.
معرفی انواع فشارسنج
همانطور که اشاره کردیم به طور کلی دو دسته فشارسنج وجود دارد؛ آنالوگ و دیجیتال. هر کدام از این نوع فشارسنجها دارای انواع مختلفی هستند. کارکرد و ویژگیهای هر یک از آنها هم با دیگری متفاوت است. در ادامه به بررسی این دو دسته فشارسنج و انواع زیرمجموعههای آنها خواهیم پرداخت.
فشارسنج آنالوگ چیست؟
این نوع دستگاهها ساده هستند و با استفاده از یک منشور و مچبند کار میکنند. میزان فشارخون در دستگاههای آنالوگ براساس میلیمتر جیوه (mmHg) روی صفحه نمایش داده میشوند. نحوه استفاده از فشارسنجهای آنالوگ هم پیچیدگی خاصی ندارد. کافیست مچبند دور مچ دست فرد قرار بگیرد و هوا از طریق منشور داخل آن تخلیه شود. به این ترتیب شریانها در زیر مچبند فشردهتر میشوند و میتوان فشار خون را اندازهگیری کرد. این دستگاهها هزینه نسبتا کمتری دارند. همچنین نیازی به باتری یا منبع برق هم ندارند.
انواع فشارسنج آنالوگ
بعد از آشنایی کلی با فشارسنجهای آنالوگ، بد نیست نگاهی هم به انواع آنها داشته باشیم. در ادامه برخی از مهمترین انواع فشارسنجهای آنالوگ را بررسی خواهیم کرد.
فشارسنج آنالوگ دستی
یکی از سادهترین انواع فشارسنجهای آنالوگ است که برای استفاده افراد عادی در خانه طراحی میشود. این دستگاه یک مچبند و یک منشور دارد. این دو قطعه به وسیله یک لوله با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. به دلیل این که آنالوگ دستی بسیار ساده و برای کاربری روزانه طراحی شده است، قیمت نسبتا پایینتری هم دارد.
فشارسنج آنالوگ پزشکی
این دستگاه کمی پیچیدهتر است و برای استفاده پزشکان طراحی و تولید میشود. از فشارسنج آنالوگ پزشکی، معمولا برای تشخیص انواع بیماریهای قلبی-عروقی استفاده میکنند. طبیعتا دقت اندازهگیری این دستگاه، بسیار بهتر از آنالوگ دستی است. در این دستگاه هم از منشور و مچبندی استفاده شده است که با یک لوله به هم متصل میشوند.
یکی از قابلیتهای جالبی که در انواع فشارسنج آنالوگ پزشکی وجود دارد، امکان بررسی همزمان وضعیت تنفسی، ضربان قلب و سایر پارامترها با فشار خون است. به این حالت اصطلاحا مرخصی گفته میشود. معمولا در دستگاههای آنالوگ، نوع پزشکی قابل اعتمادتر است.
فشارسنج دیجیتال چیست؟
نوع پیشرفتهای از انواع فشارسنج است که با استفاده از سنسورهای خاص و مدارهای الکترونیکی کار میکند. برای درک این که کدام نوع فشارسنج بهتر است؟ بررسی انواع دیجیتال آن هم ضروری است. معمولا میزان فشار خونی که توسط نمایشگر این دستگاه نمایش داده میشود، بسیار دقیقتر است. برخی از مهمترین مزیتهای فشارسنجهای دیجیتال، عبارتند از:
- نحوه استفاده از این دستگاهها بسیار ساده است و تقریبا همه افراد میتوانند استفاده کنند.
- دستگاه فشارسنج دیجیتالی دقت بالایی در اندازهگیری فشار خون دارد. معمولا اعداد تا صحیحترین حد ممکن نمایش داده خواهند شد.
- منبع تغذیه این دستگاهها باتری است و قابل حمل هستند.
- برخی از دستگاههای فشارسنج دیجیتال، دارای امکانات اضافی هستند.
- برای پایش طولانیمدت سلامت عمومی بسیار مناسب است.
- نتایجی که از دستگاههای دیجیتال نمایش داده میشوند قابل اطمینانتر هستند.
انواع فشارسنج دیجیتال
حالا نوبت به بررسی انواع دستگاههای فشارسنج دیجیتالی میرسد. در ادامه برخی از مهمترین فشارسنجهای دیجیتالی را بررسی خواهیم کرد.
فشارسنج دیجیتالی بزرگسالان
همانطور که از عنوانش پیداست، این دستگاه برای اندازهگیری فشار خون بزرگسالان استفاده میشود. این نوع دستگاه دارای بازوبند و مچبند است. دستگاه فشارسنج دیجیتالی بزرگسالان، دارای امکانات اضافی، مثل قابلیت اتصال به تلفن همراه، ذخیرهسازی نتایج اندازهگیری، نمایش گرافیکی و … هستند. معمولا از این نوع دستگاهها، برای پایش طولانیمدت فشار خون در بزرگسالان استفاده میکنند.
با توجه به این که در دستگاههای دیجیتال از سنسورهای خاصی استفاده میشود، فشار خون با سرعت و دقت بالا اندازهگیری خواهد شد. نتایج هم به صورت عددی و گرافیکی روی نمایشگر دیجیتال قابل مشاهده است.
فشارسنج دیجیتالی مچی
نوع دیگری از انواع فشارسنج است که روی مچ دست قرار میگیرد. فشار خون با کمک مچبندی که به دستگاه متصل شده، اندازهگیری میشود. این نوع دستگاهها بسیار کاربری سادهای دارند و قابل حمل هستند. معمولا از این نوع دستگاهها در مسافرتها و … استفاده میکنند. معمولا افرادی که به اندازهگیری مکرر فشار خون نیاز دارند، بسیار مناسب است.
هنگام استفاده از فشارسنج چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
قبل از استفاده از فشارسنج، رعایت برخی نکات ضروری است. در صورتی که این نکات رعایت نشوند، ممکن است فشار خون دقیق اندازهگیری نشود. این نکات عبارتند از:
- مصرف نوشیدنیهای کافئیندار قبل از سنجش فشار خون ممنوع است.
- قبل از اندازهگیری فشار خون سیگار نکشید
- بهتر است مثانه خالی باشد
- انجام فعالیتهای سنگین و ورزش قبل از اندازهگیری فشار خون جالب نیست.
تمامی این نکات را تا 30 دقیقه قبل از استفاده از انواع فشارسنج رعایت کنید. همچنین بهتر است نحوه استفاده صحیح از فشارسنج یاد گرفته شود. از دیگر نکات مهمی که هنگام استفاده از فشارسنجها باید رعایت شوند، به شرح زیر هستند:
- هنگام اندازهگیری فشار خون با استفاده از انواع فشارسنج به صورت صحیح بنشینید.
- فشار خود را در زمان مشخصی از روز به صورت روزانه اندازهگیری کنید.
- اندازهگیری فشار خون را از روی لباس انجام ندهید.
- برای دستیابی به نتایج بهتر، نتایج را ثبت کنید.
- از کافهایی با اندازه مناسب استفاده کنید.
خرید و قیمت دستگاه فشارسنج
به هر حال برای افرادی که قصد خرید انواع فشارسنج را دارند، موضوع قیمت اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت. بهتر است قبل از انتخاب فشارسنج و اقدام به خرید، نظر کارشناسان و پزشکان در این خصوص گرفته شود. همچنین مقایسه و بررسی دقیق انواع برندها در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. به هر حال برندهای مطرح زیادی در زمینه تولید دستگاههای فشارسنج فعالیت میکنند. تجربه نشان داده است که خرید از شرکتهای معتبر و باسابقه، ارزش بالاتری دارد.
قیمت دستگاههای فشارسنج به عوامل مختلفی بستگی دارد. طبیعتا فشارسنجهایی که قابلیتهای بیشتری دارند از قیمت بالاتری هم برخوردار خواهند بود. همچنین اغلب این نوع محصولات با قیمت دلار رابطه مستقیمی دارند. فروشگاه لوازم پزشکی یاراکا جدیدترین و بهروزترین دستگاههای فشارسنج را با ضمانت اورجینال بودن و قیمت منصفانه در اختیار شما قرار میدهد.
نحوه استفاده از فشارسنج دیجیتال
شاید بهترین مدل از نظر نحوه استفاده و دقت، همین فشارسنج دیجیتال باشد. همین امر سبب شده تا یکی از بهترین انواع دستگاه فشارسنج به شمار برود. خیلی از برندهای بزرگ و مطرح که در این صنعت فعالیت پر رنگی دارند، تولید فشارسنج های دیجیتال را به دیگر انواع آن ترجیح میدهند. یکی از آن برندها میتوان به امسیگ آلمان یا امرن ژاپن اشاره کرد.
در فشارسنج دیجیتال میتوان گفت که تمام کار به صورت خودکار انجام میشود که این مورد سبب شده تا استفاده از آن برای افرادی که دانش نسبتا پایین تری در این امر دارند، بهتر باشد. جدای از اینها فشارسنج های دیجیتال خود به دو دسته فشارسنج بازویی و مچی تقسیم میشوند. در هر دوی آنها لایه داخلی کاف با هوا پر شده و به بازو یا مچ فشار می آورد و با خالی شدن کاف تغییراتی در جریان خون اتفاق می افتد که به وسیله همین امر، دستگاه میتواند فشار خون را اندازه گیری کند.
فشارسنج های دیجیتال دارای یک صفحه هستند که در کنار فشار خون، میزان ضربان قلب را نیز نمایش میدهند که این یکی از امتیازات مثبت این نوع از انواع دستگاه فشارسنج به حساب می آید. اکثر فشارسنج های دیجیتال از برندهای گوناگون دارای کارایی یکسان هستند، اما تفاوت اغلب آنها در میزان دقت، سنسورها، حافظه و از این قبیل مشخصات میباشد که باید هر کدام را با دیگری مقایسه کرد.
حالا که تا حدودی با فشارسنج دیجیتال آشنا شدیم، میخواهیم نحوه استفاده و گرفتن فشار با فشارسنج دیجیتال را یاد بگیریم. همانطور که در بالاتر نیز اشاره کردیم، اغلب فعالیت این نوع فشارسنج به صورت خودکار بوده و خیلی نیاز نیست تا ما کاری انجام دهیم. اما بگذارید نحوه استفاده از آن را به دو نوع آن یعنی مچی و بازویی تفکیک کنیم.
نحوه استفاده از فشارسنج دیجیتال بازویی و مچی
در مدل بازویی میبایست کاف به دور بازو و مانند روش های معمول بسته شود. در مدل مچی نیز مچ بند دستگاه را دور مچ و 2 سانتی متر بالاتر از قوزک مچ ببندید. با فشردن دکمه روشن، کاف شروع به باد شدن میکند و تا فشار 190 میلیمتر جیوه باد میشود و بعد از آن با خالی شدن باد، فشار خون اندازه گیری میشود.
نحوه استفاده از فشارسنج آنالوگ یا عقربه ای
اگر به هر دلیلی، تمایلی به استفاده از فشارسنج های دیجیتال ندارید، بهترین جایگزین برای آنها قبل از استفاده از فشارسنج جیوه ای که در ادامه مورد بررسی قرار میدهیم، فشارسنج های آنالوگ یا عقربه ای هستند. یکی از پراستفاده ترین انواع دستگاه فشارسنج میتوان همین مدل را نام برده که از گذشته تا کنون در علم پزشکی حضور پررنگی در مراکز مختلف و حتی منازل دارد. قبل از بررسی نحوه استفاده از فشارسنج آنالوگ یا عقربه ای باید این نکته را گوشزد کنیم که این نوع دستگاه فشار هر 6 ماه یکبار باید کالیبره شوند تا بهتر و دقیق تر فشار خون را نمایش دهند.
از جمله برندهایی که امروزه فشارسنج آنالوگ را با بهترین کیفیت و گارانتی روانه بازار میکند، میتوان برند امسیگ آلمان را نام برد که مدلهای دقیق و مقرون به صرفه با کیفیت بالا را تحویل مشتریان عزیز میکند.
استفاده از فشارسنج عقربه ای به دو روش امکان پذیر است. یکی به وسیله نبض که نیازی به گوشی پزشکی ندارد. یکی هم به صورت بازویی که در آن به یک گوشی پزشکی نیاز خواهید داشت. اغلب برندهایی که فشارسنج آنالوگ دارند، هنگام خرید یک گوشی پزشکی نیز در جعبه آن ها تعبیه شده است.
روش اندازه گیری فشار خون با فشارسنج عقربه ای به وسیله نبض دست
کاف را به مانند جیوه ای یا مدلهای بازویی در سری دیجیتال، به دور بازوی بیمار ببندید. دست خود را روی نبض قرار دهید و کاف را با سرعت 10 میلی متر جیوه تا زمانی که دیگر نبض را حس نکردید، باد کنید. تا 30 میلی متر جیوه دیگر نیز بعد از مرحله قبل به باد کردن ادامه دهید. حالا کاف را با سرعت حدودی 5 میلی متر جیوه خالی کنید. زمانی که نبض بیمار را دوباره حس کردید، عقربه ی فشارسنج نشان دهنده فشار سیستولیک بیمار است.
روش اندازه گیری فشار خون با فشارسنج عقربه ای به وسیله گوشی پزشکی
این روش بهترین روش برای گرفتن فشار خون با دستگاه فشارسنج آنالوگ یا عقربه ای است. این روش دقت اندازه گیری فشار سیستولیک و دیاستولیک استفاده میشود.
به همانند روش قبلی، کاف را ببندید و سری گوشی پزشکی را در زیر لبه کاف روی شریان بازویی قرار دهید. فشار را تا جایی که نبض لمس نشود افزایش داده و عقربه را مشاهده کنید. به عدد عقربه، 30 میلیمتر جیوه اضافه کرده و کاف را تا این عدد باد کنید. به هنگام خالی کردن باد کاف، به صدای ضربه یا اصطلاحا korotkoff گوش کنید و با شنیدن اولین صدای ضربه به عقربه نگاه کنید. عدد عقربه نشانگر فشار سیستولیک و بعد از اتمام صدای ضربه زدن، عقربه نشان دهنده فشار دیاستولیک میباشد.
نحوه استفاده و اندازه گیری فشار خون با دستگاه فشارسنج جیوه ای
یکی دیگر از انواع دستگاه فشارسنج مدل جیوه ای میباشد که دقیق ترین استاندارد را در اندازه گیری فشار خون دارد. برخلاف نمونه دیجیتال که استفاده از آن کاملا اتوماتیک است، اما نحوه استفاده از فشارسنج جیوه ای کاملا غیر اتومات یا دستی میباشد. در این نوع فشارسنج، فشار خون توسط ارتفاع سطح جیوه درون لوله فشارسنج تعیین میشود. فشارسنج جیوه ای از دقت بالایی برخوردار است اما به دلیل خطرات زیاد ناشی از جیوه، دیگر امروزه توصیه نمیشود.
نحوه استفاده از دستگاه فشارسنج جیوه ای به این صورت است که در ابتدا باید پیچ مربوط به مخزن جیوه باز شود تا جیوه به درون لوله راه پیدا کند. دستگاه باید کاملا عمودی و صاف قرار گیرد. همینطور ضربه ای به آن وارد نشود چرا که بسیار حساس است. بازوبند باید متناسب به اندازه بازو بیمار و به شکل صحیح و نزدیک به دو الی سه سانتیمتر بالاتر از چین آرنج فرد بسته شود. با باد کردن کاف دور بازو و تغییر فشار هوا درون لوله فشارسنج، سطح جیوه درون لوله تغییر میکند. فشار خون برابر با عددی است که در مانومتر همسطح با سطح جیوه قرار گرفته است.
کلام پایانی
در این مطلب به بررسی انواع فشارسنج پرداختیم. فشارسنج یکی از مهمترین دستگاههای پزشکی است که برای اندازهگیری فشار خون مورد استفاده قرار میگیرد. به همین دلیل اهمیت زیادی در تشخیص و درمان بسیاری از بیماریها دارد. بالا یا پایین بودن بیش از اندازه فشار خون، ممکن است مشکلات زیادی برای سلامتی افراد ایجاد کند. به همین دلیل پایش دائمی و به موقع فشار خون اهمیت بسیار زیادی دارد.
فشارسنجها به 2 دسته دیجیتالی و آنالوگ تقسیم میشوند. آنالوگها سنتیتر بوده و دقت اندازهگیری پایینتری دارند. از طرف دیگر دیجیتالیها دقت عمل بسیار بالایی دارند و بیشتر برای تشخیص بیماری مورد استفاده قرار میگیرند. هر کدام از فشارسنجهای دیجیتالی و آنالوگ هم دارای انواع مختلفی هستند.
برای خرید انواع فشارسنج، با کیفیت بالا و قیمت معقولانه فروشگاه لوازم پزشکی یاراکا در خدمت شماست. تنها کافی است از صفحه این محصول در سایت یاراکا دیدن کرده و محصول موردنظر خود را خریداری کنید.